Pas stories me sehire, që u publikua disa ditë më parë, ku një grua ishte shprehur e bindur se nuses së saj i kishin bërë sehire natën e martesës, ishte koha të kuptoja më shumë rreth kësaj dukurie duke folur me “profesionistët”, hoxhën dhe sociologun.
Çka thotë hoxha?
Rasim Haxha, hoxhë me profesion, ishte i vullnetshëm të fliste për sehiret, një fenomen që kishte traumatizuar një vjehërr për nusen, e cila u sëmur dy ditë pas martesës. Në fund, doli se ajo vuante nga anoreksia, por as kjo nuk kishte mjaftuar për ta bindur vjehrrën se dikush i kishte bërë sehire gruas së birit të saj.
Sehiret nuk janë pak të popullarizuara në komunitetin kosovar, i cili – me shumicë myslimane – jo rrallëherë e gjen veten në diskutime sehiresh e lloj-lloj ideologjish për të bëma.
“Fjala “sehire” rrjedh prej fjalës arabe, “sehir”, që do të thotë “paraqitje e gjërave në formë mashtruese” ose “jo në formë reale”, më tha zoti Haxha.
Në bazë të përkufizimit fetar, sehiret apo magjia e zezë ekziston njëmend dhe realisht e përfaqëson “ndërhyrjen e krijesave “gjin” te njerëzit”.
Sipas Haxhës, gjinët pastaj ndikojnë në mendjen ose trupin e njeriut. Sehiret, në fakt, shkaktohen nga gjinët, por në bashkëpunim me njerëzit, të cilët shërbejnë si urë lidhëse.
“Dikush, prej inatit që ia ka dikujt tjetër, mundet me e porositë (gjinin) për me dëmtu”, thotë Haxha.
I njëjti thotë se “këto sehire njeriut ia ka mësu paraprakisht shejtani apo gjini”, e pastaj ato interpretohen përmes shkrimeve të paqarta, shenjave dhe simboleve të palexueshme, të cilat mund t’i lexojë vetëm personi që bashkëpunon me “gjinin”. Natyrisht, gjithnjë sipas shpjegimit të hoxhës në fjalë.
“Gjini e merr porosinë prej personit edhe e kryen porosinë të cilën e ka”, thotë Haxha.
“Nëse është porositë me dëmtu fizikisht, atëherë gjini e merr pozitën dhe vendoset aty ku mund ta dëmtojë fizikisht. Nëse është porositë që me ia trullu mendjen, gjithashtu vendoset gjini dhe vepron në atë formë që mendja e tij me u turbullu”, elaboron ai.
Tutje, imami shpjegon se si sehiret përmenden në librin e shenjtë islam, Kuran, ku potencohet se dy engjëj i kanë sjellur sehiret si “sprovë për njerëzimin”.
“Dy melekë (engjëj) i kanë sjellur sehiret si sprovë, për t’ua mësuar njerëzve. Para se me ua mësu, [engjëjt] u kanë thënë njerëzve: “Mos e mësoni, se ne jemi veç sprovë. Na ka çu Zoti sporovë për njerëzit, mirëpo na e ka dhënë mundësinë që me ia mësu dikujt. Por, para se me mësu, ne u themi “mos i mësoni sehiret”.
Si mund të kuptosh se dikush vuan nga sehiret?
Interesimi im për të mësuar më shumë rreth shpjegimeve teologjike mbi sehiret po pasqyrohej në formën e lloj-lloj pyetjeve, e njëra prej tyre, ndoshta prej më të rëndësishmeve, ishte kjo se si e kupton realisht dikush se vuan nga sehiret.
Përgjigjja që mora, ishte tejet interesante, më e pakta që mund të them. Sipas Haxhës, dhimbjet në lukth, këmbë e pjesë të ndryshme të trupit mund të jenë shenja se keni sehire. E di, goxha audiencë të gjërë e të shpeshtë rrokin dhimbjet e lukthit, por gjërat qëndrojnë kështu.
“Qysh e marrim vesh që vuajmë nga sehiret? Duhet fillimisht me u konsultu me mjekun. Nëse, pas kontrollit, analizave dhe konkluzave të mjekut, del që nuk ka komplikime mjekësore, atëherë kjo është prej shenjave që personi është i prekur prej sehirit”, deklaroi hoxha.
Humbja e vetëdijes, alivanosja, nervoza e pakontrolluar, paaftësia për ta falur namazin, humbja e apetitit, vjelljet e shpeshta janë gjithashtu disa prej shenjave. Madje, hoxha thotë se dikush që i janë bërë sehire, nuk mund të lexojë apo të dëgjojë duke e lexuar Kuranin.
“Reagon me nervozë të madhe, ik prej atij vendi, bërtet e kështu me radhë”.
Sidoqoftë, për të fiksuarit pas sehireve, të njëjtat mund të shndërrohen në kompleks, sipas Haxhës.
“Ka mundësi dikujt me iu ba kompleks. “Valla unë kam sehire” e gjëra të tilla, pa pasur fare ose ka mundësi me pasë ngacmime prej shejtanit, të cilat nuk janë sehire, por veç shejtani e ngacmon, s’e len rehat”, thotë ai.
Hmm… Sehiret po dalin një problem tejet delikat për botën e islamit dhe të atyre që besojnë.
“Shërimi” nga sehiret
Sado të ndërlikuara që mund të duken sehiret si fenomen për besimtarët, largimi i tyre apo shërimi nga to duket se është i mundur vetëm nga personat adekuatë apo nga “hoxhallarët që fryejnë”.
Haxha përmendi se “rreptësisht duhet të evitohet largimi i sehireve nga fallxhoret, pasi ato hjekin një sehire, por e vendosin një tjetër”.
Ai thotë se “kurimi bëhet vetëm me Kuran, duke e dobësuar gjinin, i cili i mban sehiret, para se t’i prishë”.
Metodat interesante të mbrojtjes nga sehiret, hoxha thotë se janë “falja e namazit, leximi i Kuranit, përmendja e Allahut”.
Goxha e ndërlikuar, apo jo? Tërësisht si proces, prej mënyrës se si bini pre e sehireve, deri te shërimi prej tyre. Tash, sa herë të kem dhimbje lukthi, në mendjen time do të kem një stres shtesë, përveç dhimbjes – se mos i ka shkuar dikujt mendja me m’vendos ndonjë farë sehireje në lukthin tim, tash e ca vite të ndieshme e të mundimshme. Për të “konfirmuar” se nuk kam sehire, u futa në “YouTube” dhe lëshova një sure (të Kuranit). Nuk përjetova ndonjë farë mundimi, përveç që nuk më pëlqente shumë recitimi. Mendoj se jam në rregull.
Çka thotë sociologu?
Pasi e mora atë çka kërkova nga hoxha bashkëpunues, ishte koha të pyesja një sociolog rreth mënyrës se si e trajton shkenca fenomenin e sehireve.
“Si fenomen shoqëror, është i përhapur ende edhe në shoqërinë tonë, ku një pjesë e qytetarëve vazhdojnë të besojnë në magji dhe madje, kohë pas kohe, vizitojnë individë që merren me magji, duke iu kërkuar ndihmë në ndryshimin e rrjedhjes së ngjarjeve dhe jetës së tyre”, më tha fillimisht sociologu me emrin Leotrim Sahiti.
Sociologu vlerësoi se me kalimin e kohës ky fenomen ka filluar të përqeshet “si diçka e kotë”.
“Kështu, njerëzit më shumë u kanë besuar individëve të tillë sesa mjekëve, andaj edhe për sëmundje të ndryshme, u janë adresuar atyre, madje kanë ndikuar edhe te të tjerët që për probleme të ngjajshme t’i vizitojnë personat e tillë. Duke marrë parasysh që ka individë që shërbimet e tyre i ofrojnë në mënyrë të hapur dhe promovohen edhe publikisht, është e domosdoshme që veprimtaria e tyre të monitorohet nga shteti në mënyrë që qytetarët të mbrohen nga format eventuale të mashtrimit”, tha ai.
Pas një dite të tërë duke u marrë me sehire, gjinë, sociologë e hoxhallarë, jam i lumtur që edhe kjo temë u përfundua, të cilën sigurisht se tash do ta lë prapa. Një mojito pa alkool, në shenjë respekti për komunitetin mysliman dhe ata që besojnë në sehire, pasi ta përfundoj orarin, mendoj se e kam merituar. E ju, kujt i leverdis dhe ka kohë për të vrarë, pse jo, bën të harxhoni pak energji edhe në hamendësimet e pikëpyetjet se mos ju ka bërë dikush sehire.